EMDR Terapisi: “Geçmişle Halleşmek”
“Eye Movement Desensitization and Reprocessing” yani “ Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme”, çok güçlü bir terapi yöntemidir. 1987 yılında Dr. Francine Shapiro’nun göz hareketleriyle rahatlatıcı etkisini keşfetmesinin ardından travmaya maruz kalmış kişilerin tedavisinde çok başarılı olduğu kanıtlanmıştır.
EMDR teorisinin altyapısını oluşturan Adaptif Bilgi İşleme Modeline göre beyin, fizyolojik temelli bir sistemle, her yeni deneyim aracılığı ile kendisine ulaşan bilgiyi işler ve işlevsel hale getirir. Bilinçaltında var olan duygu, koku, imge, düşünce ve beden duyumuyla çalışır. Amacı oluşan olumsuz düşünceyi duyarsızlaştırıp, yerine olumlu düşünceyi koymaktır. Bunu yaparken görüntüyü duyguyu ve beden duyumunu da değiştirir.
Biliyoruz ki o var olan negatif düşünceler hayatımızı sürdürürken; bizim olumsuz duygular ve düşüncelerle birlikte yaşamamıza neden olur.
Örneğin; olumsuz düşüncesi değersiz olan kişi ele alalım. Bu kişi yaşamında kendini ifade edemez, kimsenin onu önemsemediğini düşünür. Çünkü kendini temelde değersiz gördüğü için çevresinin de kendini değersiz gördüğüne inanır. EMDR böyle bir vakada değersiz hissetmesine neden olan olayı veya olayları bulur onunla ilgili çalışma yapar; yani duyarsızlaştırır ve olumsuz düşünceyi sıfırlar yerine olumlu düşünceyi yeniden işler. Bütün bunları yaparken duyguya ve beden duyumuna bakar. Olumsuz duyguları ve beden duyumunda oluşan sıkıntıları yok eder.
Temel olarak EMDR’ın yaptığı şey bilinçaltında oluşan yanlış öğrenmeleri değiştirmektir. Bunu yaparken geçmişle bugün arasında köprü kurup geçmişte öğrenilmiş yanlış düşünceyi, duyguyu ve beden duyumunu değiştirmektir. Kişilerin yaşadıkları travmalardan dolayı sistemleri bozulabilir. Olayı veya olayları anlamlandırmak için doğru ağlarla bağlantı kuramayabilir ve sağlıklı sonuç çıkaramayabilir. Bunun yerine irrasyonel bir düşünce oluşturabilir.
Örneğin; annesinin kaybetmiş kişinin annesinin ölümüyle ilgili oluşturduğu irrasyonel düşünce “Ben yetersizim” düşüncesi olabilir. EMDR çalışması ile kişiden onu en çok rahatsız eden sahne, ses, koku gibi bilgileri alırız. Sonra bununla ilgili oluşan irrasyonel düşünce yani olumsuz düşünceyi buluruz. Olumsuz düşüncesin karşısına pozitif bir düşünce getirmesini sağlarız. EMDR çalışmasında duygu ve beden duyumu ile çalışırız. Bütün bunları yaparken bugünden o güne bakıldığında ne hissettiğine bakarız. En çok rahatsız eden sahneyi, olumsuz düşünceyi, duyguyu, beden duyumunu duyarsızlaştırdıktan sonra olumlu düşünceyi işler ve çalışılan olayla kişiyi halleştirmiş oluruz.
EMDR semptomlarla değil, uyum bozucu, işlev bozucu, yanlış işlenen ve izole olarak depolanmış anılarla çalışır. Aslında bütün bunların oluşturduğu şey olumsuz düşünceler, olumsuz duygusal tepkiler ve olumsuz bedenin verdiği tepkilerin dışavurumu ve bunların dışavurumunu sağlayan günlük hayatımızda yaşadığımız olaydır. Olayı hatırlatacak herhangi bir şey bunları yaşamamıza neden olabilir ve farkında olmadan kendimizi kötü hissetmeye başlarız veya bedenimiz de bir yerler ağrımaya başlar ya da “ben başarısızım” gibi düşünce gelişir.
EMDR,geçmişimizde yaşadığımız bütün travmatik olaylarla halleşmemizi sağlayıp; daha sağlıklı düşünmemizi ve hayatımızı daha kaliteli yaşamamıza yardımcı olur.
Günümüzde EMDR, yaygın ve etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Geniş bir yelpazeye sahip olan EMDR var olan hastalıklarda ve rahatsızlıklarda tedavisi etkisi çok yüksektir.
EMDR KULLANILDIĞI ALANLAR:
Kayıplar (ölüm-ayrılık), tecavüz, taciz, doğal afetler, kazalar ve savaş sonrası olaylar için kullanılabilir. Bunun yanında erken yaşta yaşanan olumsuz olaylarda, sözel- fiziksel şiddete maruz kalmalarda ve travma yaratan bütün olaylarda kullanılır.
EMDR, panik bozukluk, depresyon, sınav kaygısı, performans anksiyetesi, fobiler, kronik ağrı ve özgüven eksikliklerinde çok etkin sonuçlar alınır.
EMDR NASIL UYGULUYORUZ?
EMDR çalışması sırasında göz hareketleriyle (çift yönlü uyarılım), dokunsal- Tapper kullanımı, işitsel-kulaklık yardımı veya görsel-bilgisayar ya da el hareketlerini takiple yapılır. Amacımız beyine çift tarafları uyarım göndererek duyarsızlaşmayı sağlamaktır.
Danışan ile yapılan görüşme sonucunda hangi çift yönlü uyarılımın kullanılacağına terapist ve danışan birlikte karar verirler.
EMDR NE KADAR SÜREDE İŞE YARAR?
EMDR terapisi ‘kısa süreli terapiler’ grubunda yer alır. Genelde bir protokol yapıldıktan sonra 1 ile 3 seans arasında değişir. Terapinin tamamlanması kişinin travma olduğu anılarıyla bağlantılıdır.
EMDR kişiye dokunan, hayatını kaliteli yaşamasını sağlayan, onu rahatsız eden görüntünün gitmesini yada uzaklaşmasını sağlayan, olumsuz düşüncesinin yerine olumlu düşünce koyan ve semptomlarının giderilmesini sağlayan bir terapi yöntemidir. Hayatta oluşan barikatları ortadan kaldırır.
EMDR danışanları seanslarını tamamladıktan geçmişinde var olan kötü olaylardan ve bedende bıraktığı olumsuz etkilerden arınırlar.
Seanslar genelde 50 dk ile 90 dk arasında değişkenlik gösterir.
