EGO: Yok Etmeli miyim?

‘Yeryüzünde kişinin kavuşabileceği en büyük mutluluk, kendi kendinden hoşnut olmaktır.’ demiş Thomas Mann. Ego mutluluğun önündeki engel midir yoksa mutluluğa giden yolda bir aracı mıdır?

Kişiliğin belirlenmesinde, bilinçdışı güçlerin ve içsel çatışmaların önemli bir rol oynadığı temel düşüncesinden hareketle, Sigmund Freud, yapısal kişilik kuramını geliştirmiş. Kişiliği de; bir insanın sosyal deneyimleri, gelişimi ve yapısal özelliklerinin sonucu olarak ortaya çıkan ve o kişinin yaşam tarzı ile uyum biçimini oluşturan bilinçli ya da bilinçdışı bütün köklü düşünce, duygu ve davranış kalıpları olarak tanımlamış. Kişilik yapısı ve bileşenleri, beynin belirli bölgelerinde bulunan gerçek fiziksel yapılar olmayıp, bireyin davranışını harekete geçiren kişiliğindeki çeşitli süreçlerin ve güçlerin etkileşimlerini betimlemek için kullanılan soyut kavramlardır. Olumlu ya da olumsuz olsun, bir insanın kişilik özellikleri, onun benliğinin bir parçası sayılır.

‘Hemen, burada ve şimdi’ biçimindeki emredici dürtüsel uyarılmaları uygun koşullarda doyurmak üzere erteleme işlemi insanda DÜŞÜNME yetisi olarak ortaya çıkar. EGO (benlik), düşünme yoluyla biriktirdiği bilgiler arasında sentezler oluşturarak insanın varoluş açısından daha uyumlu ve başarılı olmasını sağlar. Freud’a göre hayvani dürtülerle güdülenen insanın aynı zamanda uygar bir varlık olmaya çalışması trajik bir durumdur. Sonuç her ne kadar uygarlığın kaçınılmaz huzursuzluğudur dese de Freud, insanın uygarlıktan vazgeçemeyeceğini kabul eder. Toplum ise insanın yaşamını sürdürmesi için kaçınılmaz, zorunlu bir örgütlenmedir ancak bunun bedelini içgüdüsel arzularından vazgeçerek ödemektedir. Uygar ve çağdaş bir toplum olma yolunda asıl yapmamız gereken de egonun farkına varmak değil midir zaten. Ama tam tersine egoyu yok etme, öldürme telkinleriyle karşılaşıyoruz sıklıkla…

Fark etmek, değişim ve gelişim için olmazsa olmazdır. Farkında olmanın; hem egoyu terbiye etmenin hem de erdemlere sahip olmanın yegane yolu olduğuna değinilmektedir. Eğer farkındalık halinde yaşamayı başarabilirsek, kendimizi bilir ve tanırsak, egonun seslerini ayırt edebilir ve erdemli olmayan davranışları fark edip değiştirebiliriz. İnsan ya egonun kölesi olur ya da egonun efendisi. Eğer egonun kölesi haline gelirsek, egonun bizi götürdüğü yere gidebiliriz lakin egonun efendisi olursak tam manasıyla özgürlüğümüze kavuşmuş oluruz. İşte bu özgürlük için egoyu kontrol etmek yani terbiye etmek önemlidir. Yoksa bazılarının zannettiği gibi Ben’in yani benliğin terk edilmesi, öldürülmesi söz konusu değildir. Egosu (benliği) olmayan kişi zaten ölü kişidir.

Her şeyin esasının insanları sevmek olduğunu, karşılıksız sevgi ve yardımın bütün insanları birbirine bağlayan yegane kuvvet olduğunu, kinin, bencilliğin, katı yüreklilik ve önyargıların insanlığı yok edeceğini görmek gerek. İnsanoğlu hırslı arzularının peşinden gittiği sürece kötülüğe neden olacaktır.

EGO sevgi ile kontrol edilip dengelenmeli, bireyin kendince işlenmelidir ki gerek kişisel gerekse bütünsel bir ilerleme ve gelişim olabilsin. İlk adım; kendi kendini sürekli kontrol etmek ve böylece iyiye, güzele ve doğruya yönelmektir.

Unutmayınız ki kendi iç dünyasına cesaretle bakmak, kendini tanımaya çalışmak ve kendi hırslarını dinleyip, gücünü, bilgisini ve olanaklarını insanlığın ve toplumun yararına kullanmak aynı zamanda hepimizin insanlık görevidir.