Teknoloji ve İnternet Bağımlılığı
Teknolojik gelişmelerin gittikçe hızlandığı ve aynı hızla da günlük yaşamımıza girdiği düşünüldüğünde; cep telefonları, bilgisayarlar ve internet teknolojilerinin yaşamımızdaki vazgeçilmez yeri ve önemi bir kez daha açıkça görülecektir. Ancak günümüz gelişmiş teknolojileri, yaşamımızda istenilen bilgiye anında ulaşabilme ve bilgi paylaşımını sağlayabilme gibi kolaylıklar sağlamanın yanında çok sık kullanımdan kaynaklanan bir çok problemi de beraberinde getirmektedir. Bununla birlikte aşırı internet kullanımı ve internetin kötüye kullanımı ile ilgili sorunlar şu başlıklar altında tanımlanabilir:
- İnternet kullanımı ile ilgili zihinsel meşguliyet,
- İnternet kullanımını sınırlama ve kontrol etme ile ilgili yineleyici düşünceler,
- Erişim isteğini durduramama,
- İşlevselliğin çeşitli düzeylerde bozulmasına rağmen internet kullanmayı sürdürme,
- İnternette zaman geçirme süresinin giderek artması
- Kullanma olanağı bulunamadığında arama ve aşerme davranışları.
Teknoloji bağımlılığı;
- kontrolsüz ve ölçüsüz kullanımın ne olduğuna dair bilgi eksikliğinden,
- bağımlılığın sonuçlarını bilmemekten veya önemsememekten,
- merak duygusunu ve dürtülerini kontrol etmekte zorlanmasından,
- can sıkıntısından ve yapacak daha iyi bir şey bulamamaktan,
- bağımlı arkadaş çevresinin içerisinde bulunmaktan,
- dışlanma korkusuyla arkadaşlarının her istediğini kabul etmekten,
- aşırı içe kapanıklıktan, sosyal ilişki kuramamaktan ve çevre tarafından beğenilmeme korkusundan,
- karamsar düşünce yapısından ya da öz güven duygusunun eksikliğinden,
- problemleri nasıl çözeceğini bilmemekten ve sorunları çözmek yerine teknoloji bağımlılığına yönelmekten,
- hayatı sevmemekten veya kişinin hayatta doğru bir hedef bulamamasından,
- kendini tanımamaktan ve gerçek hayatta yapabileceklerini bilmemekten,
- gerçek dünyada elde edilemeyen başarıyı sanal dünyada elde etmeye çalışmaktan kaynaklanabilir.
Teknoloji bağımlıları, yapmak zorunda oldukları işler ve ilişkiler dışında bütün vakitleri ile fiziksel enerjilerini, çoğunlukla hayatlarının ciddi bir bölümünü kaplayan bu davranışa yöneltirler. Bağımlısı oldukları teknolojiyi kullanamadıkları vakitlerde de ne zaman kullanacaklarını ve ne yapacaklarını düşünerek zihinlerini kilitlerler. Bu nedenle teknoloji kullanmadıkları zamanlarda bile hayatın dışında kalırlar. İnsanlar ile internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmadan daha kolay bulurlar. Bağımlısı oldukları araç ile uzun süre vakit geçirmek için uykudan fedakârlık ederek ihtiyaçlarından çok daha az uyurlar. Uykuya yenik düşmemek için de aşırı derecede kafein ve şekerli yiyecek içecek tüketirler. Gündüz-gece dengesi bozulur, uyku düzeninin bozulması ve yetersiz uyku sonucu beraberinde fizyolojik ve psikolojik denge ve sağlık da bozulur. Ayrıca monitörün başına her oturuşta saatlerce kaldıkları için fiziksel sorunlara da maruz kalırlar. Teknoloji bağımlıları artık bağımlısı oldukları teknolojik araç başında daha fazla kalabilmek için ya kullandıkları araç başında yemek yer ya da yemeklerini geciktirirler. Bunun sonucunda yemek düzenleri bozulur, genellikle fast-food tarzı yiyecekleri ölçüsüzce yerler. Hem yiyeceğin içeriği hem de miktarı anlamında sağlıklı beslenme ortadan kalkar ve buna bağlı sorunlar ortaya çıkar. Teknoloji bağımlıları, bağımlılığın zararlarını gördükçe kullanımlarından dolayı kendilerini kötü hissederler ve yoğun bir pişmanlık yaşarlar. İnternetin başında bu kadar fazla zaman geçirdikleri için suçluluk duyma ve hoşlanma arasında gidip gelirler. İnternet dışı uğraşlara ilginin kaybolması ve iş verimliliğinin düşmesi sonucunda da eşler arasında anlaşmazlık ve sorunlar çıkar.
İnternet bağımlılığıyla ilgili yapılan araştırmalar ise bu hastalığın diğer psikolojik hastalıklar ile birlikte görülebileceğini ortaya koymaktadır. İnternet bağımlılarının % 50’sinde başka bir psikiyatrik bozukluk daha görülmektedir. İnternet bağımlılığı ile birlikte görülen en sık psikiyatrik bozukluklar şöyle sıralanabilir:
- Anksiyete bozukluğu % 10
- Psikotik bozukluk % 14
- Depresyon veya distimik bozukluk % 25
- Duygudurum bozukluğu % 33
- Madde kullanımı % 38
Ayrıca dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, sosyal fobi, hafif depresyon varlığında veya ailede bağımlılığa yatkınlık söz konusu olduğunda riskli internet kullanımı görülebilmektedir.
